ग़ज़ल् २९

फ़िर् तेरे वह्म् मेँ ख़्व़ुश्-बू से मुऽअत्तर् गुज़्‌रा
हिज्र्-ए तारीक् , तसव्वुर् मेँ मुनव्वर् गुज़्‌रा

कब् तिमिर् हिज्र् का पुर्-नूर् सितारोँ ने किया
यॆः तमस् तो मेरे अश्कोँ से मुनव्वर् गुज़्‌रा

सुब्ह् बिख्‌री है शमीम्-ए गुल्-ए रऽना ऐसे
मस्त् झोँका कोई शायद् उसे छूकर् गुज़्‌रा

गुल्-ए मग़्रूर् ! नज़र् डाल् तो एक् उस् की तरफ़्
नालः-ए बुल्बुल अगर्चॆः कोई कम्तर् गुज़्‌रा

ऽइश्क़् जो तुम्‌से किया रास्त् गुनह् था , यऽनी
तेरा ग़म् मेरे गुनाहोँ के बराबर् गुज़्‌रा

बह्र्-ए गिर्यः तो मिटे दाग़् फ़ज़ीहत् के , मगर्
किस् ने देखा जो अलम् दामन्-ए तर् पर् गुज़्‌रा

तुम् , कि पर्दः न उठाने की क़सम् खाते गए !
मैँ , कि कूचे से तेरे रोज़् , सितम्‌गर् , गुज़्‌रा

ऽउम्र्-ए कोताह् ! सर्-ए राह्-ए फ़ना क्योँ "रौशन्"
इक् सबुक्-रफ़्तः की मानन्द् गुज़र्‌कर् , गुज़्‌रा

---

वह्म् = imagination; suspicion.
ख़्व़ुश्-बू = fragrance, perfume.
मुऽअत्तर् = perfumed, fragrant.
हिज्र् = separation (from beloved); absence (of beloved).
तारीक् = dark, obscure.
तसव्वुर् = imagination; meditation.
मुनव्वर् = illuminated, enlightened; clear.
तिमिर् = darkness, obscurity.
पुर्-नूर् = full of light.
तमस् = (physical/moral) darkness, gloom.
शमीम् = perfume.
गुल्-ए रऽना = graceful/delicate rose.
मग़्रूर् = proud, arrogant.
नालः = lamentation; weeping.
अगर्चॆः = although.
कम्तर् = less; inferior.
रास्त् = honest, sincere; straight.
गुनह् = crime; guilt.
बह्र्-ए गिर्यः = on account of weeping/lamentation.
फ़ज़ीहत् = disgrace; stigma, stain. (Trivia: related to the मराठी word फजीती).
अलम् = anguish; grief.
दामन्-ए तर् = hem/skirt (of a garment) which is wet (through).
पर्दः = veil; (eye)lid; modesty; seclusion; mystery.
कूचः = lane, alley.
सितम्‌गर् = tyrant, oppressor.
ऽउम्र्-ए कोताह् = life cut short.
सर्-ए राह्-ए फ़ना = start of the path to extinction/annihilation.
सबुक् = light-footed; trivial; undignified; delicate.
रफ़्तः = departed; deceased; lost.
मानन्द् = like, resembling.

---